Trump’tan ithal çiplere ağır vergi sinyali: ABD teknoloji sektörü nasıl etkilenecek?

ABD Başkanı Donald Trump, ülkenin ticaret politikasında köklü değişikliklere işaret eden yeni bir açıklamada bulundu. Trump, ithal bilgisayar çipleri, yarı iletkenler ve ilaçlara “yakın gelecekte” yüksek gümrük vergileri getireceğini duyurdu. Bu karar, ABD’nin teknoloji sektöründe büyük dalgalanmalara neden olabilir.

Miami’de düzenlenen Temsilciler Meclisi Cumhuriyetçi Konular Konferansı’nda konuşan Trump, eski Başkan Joe Biden’ın Çip ve Bilim Yasası kapsamında sunduğu 52 milyar dolarlık sübvansiyonları “saçma” olarak nitelendirerek üreticilere doğrudan teşvik vermek yerine ithalatı daha pahalı hale getireceklerini belirtti. Trump’a göre üreticiler, ABD’ye yatırım yapmak için hükümetten mali destek almak yerine yüksek vergilerden kaçınmayı tercih edecekler.

Vergi Oranları Ne Kadar Yükselecek?

Trump, ithal yarı iletkenlere uygulanacak vergilerin %2,5 seviyesinde kalmayacağını, çok daha yüksek oranlarda olacağını söyledi. “Bu teşvik %25, %50 ve hatta %100 vergi ödemek istememeleri olacak” diyen Trump, ABD’li teknoloji devleri Apple, AMD, Broadcom, Nvidia ve Qualcomm’un, çiplerini Tayvan’daki TSMC’de üretmelerini eleştirdi.

Ancak, uzmanlar bu yaklaşımın ABD teknoloji endüstrisine büyük zarar verebileceği konusunda uyarıyor. Tüketici Teknolojileri Derneği’nin (Consumer Technology Association, CTA) yaptığı bir analize göre Trump’ın önerdiği gümrük tarifeleri dizüstü bilgisayar fiyatlarını %46, oyun konsollarını %40 ve akıllı telefonları %26 oranında artırabilir. Bu, doğrudan tüketicilere yansıyacak bir maliyet artışı anlamına geliyor.

ABD’de Yatırım Artacak mı?

Trump, bu vergilerin yerli üretimi teşvik edeceğini ve ABD’de çip üretimini artıracağını savundu. “Önümüzdeki kısa süre içinde daha önce hiç olmadığı kadar çok tesis inşa edeceğiz” diyen Trump, yüksek vergiler sayesinde üreticilerin ABD’ye yatırım yapmaya mecbur kalacağını ifade etti.

Ancak bu iddiaya karşı çıkan uzmanlar, böyle bir dönüşümün birkaç yıl alacağını ve ABD’nin henüz Tayvan veya Güney Kore’deki üretim altyapısına sahip olmadığını vurguluyor. Nitekim Çip ve Bilim Yasası kapsamında ABD’de halihazırda 16 yeni üretim tesisi inşaat halinde, ancak bunların en ileri teknolojili çipleri üretebilecek seviyeye gelmesi en az dört ila beş yıl sürecek.

Çin ile Ticaret Savaşları Yeniden mi Başlıyor?

Trump yönetimi, 2018’deki başlattığı ticaret savaşları ile Çin’den ithal edilen birçok ürüne ek vergiler koymuş, ancak bu hamleye rağmen Çin’in ABD ile olan ticaret fazlası artmaya devam etmişti. Şimdi ise benzer bir stratejiyle çip endüstrisinde de aynı yolun izlenmesi planlanıyor.

ABD’de teknoloji üretimini artırma hedefi, TSMC ve Samsung gibi dev şirketlerin zaten ABD’de fabrikalar açmaya başlamasıyla belli ölçüde gerçekleşiyor. Ancak bu fabrikaların Tayvan’daki gibi ileri üretim teknolojilerine sahip olup olmayacağı hala belirsiz. Lojistik sorunlar ve tedarik zinciri engelleri aşılmadan, sadece gümrük vergilerini yükseltmek yerli üretimi artırmak için yeterli olmayabilir.

Yapay Zeka Yatırımları ve DeepSeek Yorumu

Trump’ın konuşmasında dikkat çeken bir diğer nokta ise yapay zeka alanındaki gelişmeler oldu. Özellikle Çin merkezli DeepSeek’in geliştirdiği yeni yapay zeka yöntemlerinden bahseden Trump, daha hızlı ve daha az maliyetli yapay zeka çözümlerinin olumlu bir gelişme olduğunu söyledi. “Eğer gerçekse ve doğruysa, kimse bilmiyor ama ben bunu olumlu bir gelişme olarak görüyorum” diyerek yeni teknolojilere karşı temkinli ama açık bir yaklaşım sergiledi.

Öte yandan ABD’nin yapay zeka altyapısının geleceği, 500 milyar dolarlık dev bir yatırım projesiyle şekilleniyor. OpenAI, SoftBank ve Oracle, Beyaz Saray’da düzenlenen özel bir basın toplantısında, “Stargate Projesi” olarak adlandırılan ortak girişimi duyurdu. Bu stratejik hamle, yapay zeka sistemlerinin daha verimli çalışması için kapsamlı veri merkezlerinin kurulmasını hedefliyor. Trump ise devletin milyarlarca dolar harcaması yerine daha düşük maliyetli çözümlerin araştırılmasını savunuyor.

ABD Teknoloji Sektörü Zor Bir Döneme Giriyor

Trump’ın ithal çiplere getirmeyi planladığı yüksek vergiler, teknoloji devleri için maliyetleri artıracak, tüketici fiyatlarını yukarı çekecek ve ABD çip üretimini hızlandırmak yerine kısa vadede sektörü zorlayacak bir etki yaratabilir.

ABD’de daha fazla üretim tesisi açılması hedeflense de, bu sürecin kısa vadede gerçekleşmesi zor görünüyor. Çin ve Tayvan gibi küresel üreticilerle rekabet edebilmek için ABD’nin yalnızca ithalatı pahalı hale getirmekten ziyade, yerli üretim için daha kapsamlı bir altyapı ve teşvik planı geliştirmesi gerektiği ifade ediliyor.

Gelecek haftalarda Trump’ın gümrük vergilerine yönelik somut adımları netleştiğinde, teknoloji sektörü bu yeni döneme nasıl adapte olacak, hep birlikte göreceğiz.