ABD Başkanı Donald Trump, Kanada, Meksika ve Çin’den ithal edilen mallara yönelik yeni gümrük vergilerini duyurdu. Vergiler 4 Şubat’tan itibaren yürürlüğe girecek ve birçok sektörü doğrudan etkilemesi bekleniyor.
ABD yönetimi, Kanada ve Meksika’dan gelen ürünlere %25, Çin’den ithal edilen mallara ise %10 oranında gümrük vergisi uygulayacağını açıkladı. Kanada’dan gelen enerji kaynaklarına ise %10’luk daha düşük bir vergi oranı belirlendi. Başkan Trump, sosyal medya platformu Truth Social’da yaptığı açıklamada, bu tarifelerin ABD’ye yönelik “zehirli ilaç akışını durdurmak” amacıyla getirildiğini belirtti ve fentanil tehdidine vurgu yaptı.
Ancak uzmanlar, yeni vergilerin yalnızca hedef ülkeleri değil, aynı zamanda ABD’deki şirketleri ve tüketicileri de doğrudan etkileyeceğini söylüyor.
Ek Vergiler Kimleri ve Hangi Sektörleri Etkileyecek?
Gümrük vergilerinin özellikle tüketim malları, teknoloji ürünleri ve otomotiv sektöründe fiyat artışlarına neden olması bekleniyor. New York Times’ın haberine göre, tarifeler günlük kullanılan elektronik cihazlardan tekstil ürünlerine, ilaçlardan lityum pillerine kadar geniş bir ürün yelpazesini kapsıyor.
Ekonomistler, ithalatçı şirketlerin bu ek maliyetleri karşılamak zorunda kalacağını, ancak bunun çoğunlukla tüketicilere yansıtılacağını öngörüyor. Bu da ABD’de enflasyonist baskının artabileceği anlamına geliyor.
ABD Ticaret Odası yetkilileri, bu hamlenin özellikle küçük ve orta ölçekli işletmeler için maliyetleri artıracağını ve tedarik zincirlerinde aksamalara yol açabileceğini vurguluyor. Özellikle Çin’den gelen elektronik bileşenlere yönelik vergilerin, ABD’deki teknoloji sektöründe maliyetleri artıracağı belirtiliyor.
Trump Yönetiminin Gerekçesi: Ekonomi mi, Güvenlik mi?
Başkan Trump, bu tarifelerin ABD vatandaşlarını koruma amacı taşıdığını ve Uluslararası Acil Ekonomik Güçler Yasası (IEEPA) kapsamında getirildiğini savundu. Açıklamalarında özellikle ABD’ye yasa dışı yollarla giren uyuşturuculara dikkat çekti ve Kanada, Meksika ve Çin’i verdikleri taahhütleri yerine getirmemekle suçladı.
Ancak eleştirmenler, Trump’ın bu politikalarının daha çok ticaret savaşlarını körükleyebileceğini ve ABD’nin uluslararası ticaretteki konumunu zayıflatabileceğini düşünüyor. Ayrıca, bu tür geniş kapsamlı tarifelerin yasallığı konusunda da tartışmalar sürüyor.
Seçim Stratejisi mi?
Ek vergiler, Trump’ın Kasım ayında yapılacak başkanlık seçimleri öncesindeki önemli vaatlerinden biriydi. ABD ticaret sisteminin “elinden geçirilmesi” gerektiğini savunan Trump, tarifeler yoluyla Amerikan ekonomisini güçlendirme sözü vermişti. Bunun yanı sıra Tayvan’dan gelen yarı iletkenlere vergi getirme planını da duyuran Trump, gelecekte daha fazla ticari düzenleme getirebileceğinin sinyallerini verdi.
Ancak, analistler Trump’ın bu politikalarının yalnızca ekonomik değil, aynı zamanda siyasi bir strateji olduğuna dikkat çekiyor. 2018’de Çin’e karşı başlattığı ticaret savaşları sırasında benzer tarifelerin uygulanması, ABD ekonomisini olumsuz etkileyerek bazı sektörlerde iş kayıplarına yol açmıştı. Aynı senaryonun tekrar yaşanıp yaşanmayacağı ise belirsizliğini koruyor.
Tüketicileri ve Küresel Piyasaları Neler Bekliyor?
Yeni tarifeler yürürlüğe girdikten sonra ABD’de birçok ürünün fiyatında artış yaşanması muhtemel. Kanada ve Meksika’dan ithal edilen otomotiv parçaları ve gıda ürünleri başta olmak üzere, Çin’den gelen elektronik ve tekstil ürünlerinde fiyatların yükselmesi bekleniyor.
Uluslararası piyasalarda ise bu hamlenin ticaret savaşlarını yeniden alevlendirebileceği konuşuluyor. Çin ve Kanada gibi ülkelerin misilleme tarifeleri uygulayıp uygulamayacağı belirsizliğini korurken, Trump’ın ticaret politikalarının dünya ekonomisinde yeni dalgalanmalara yol açabileceği tahmin ediliyor.
Gözler, 4 Şubat’ta yürürlüğe girecek bu kararların ABD ekonomisine ve küresel ticarete nasıl yansıyacağını anlamak için piyasalara çevrilmiş durumda.