Çin merkezli ByteDance’e ait olan TikTok, yıllardır ABD’de siyasi ve ticari bir savaşın merkezinde yer alıyor. Çin hükümetinin kullanıcı verilerine erişebileceği endişeleri, 2020’den bu yana platformun yasaklanması ya da satılması tartışmalarını gündeme getirdi. Bugün gelinen noktada, ABD yönetimi platformun satılmasını zorunlu kılarken, TikTok yasal mücadelesini sürdürüyor. Peki, TikTok’un kaderi ne olacak? Hangi şirketler dev platformun ABD operasyonlarını satın almak için yarışıyor?

TikTok’un Çalkantılı ABD Serüveni

TikTok’un ABD’deki zorlu süreci, 2020 yılında dönemin Başkanı Donald Trump’ın ByteDance ile ABD vatandaşları arasındaki veri alışverişini yasaklayan bir yürütme emri imzalamasıyla başladı. Trump yönetimi, platformun ABD operasyonlarının satılmasını zorunlu kılmaya çalıştı. O dönemde Microsoft, Oracle ve Walmart gibi devler, TikTok’u satın almak için devreye girdi. Ancak süreç, yargı kararları ve siyasi gelişmeler nedeniyle beklenmedik şekilde duraksadı.

Biden yönetiminin göreve gelmesiyle birlikte TikTok üzerindeki baskılar azalmış gibi görünse de, 2024 yılında ABD Kongresi, TikTok’un ya satılması ya da yasaklanmasını öngören yasa tasarısını ezici çoğunlukla kabul etti. Başkan Biden, yasayı imzalayarak platforma ya bir ABD şirketine satılma ya da ülkede yasaklanma seçeneğini sundu.

TikTok bu karara sert bir yanıt verdi. Platform, ABD hükümetini mahkemeye vererek kararın anayasaya aykırı olduğunu savundu. TikTok, kullanıcı verilerinin ABD’de saklandığını ve ulusal güvenlik tehdidi oluşturmadığını belirtti.

Ancak Ocak 2025’te ABD Yüksek Mahkemesi, “Yabancı Düşmanca Kontrollü Uygulamalardan Amerikalıları Koruma Yasası” adı verilen yasayı onayladı. Bunun üzerine TikTok, 19 Ocak 2025’te ABD’deki faaliyetlerini durdurdu. Ancak platform, yalnızca 12 saat içinde yeniden çevrimiçi oldu.

Donald Trump’ın beklenmedik bir şekilde TikTok’un yasaklanmasına karşı çıkmasıyla, platform için yeni bir dönem başladı. Trump, 20 Ocak’ta imzaladığı bir yürütme emriyle TikTok’un yasaklanmasını 75 gün erteledi. Bu süre zarfında ByteDance, ABD operasyonlarını satmazsa platform tamamen yasaklanacak.

TikTok İçin Yarışan Devler: Kimler Sahip Olmak İstiyor?

ABD’de TikTok’un satın alınması için büyük bir rekabet yaşanıyor. Teknoloji devlerinden yatırımcılara kadar birçok şirket ve birey, platformun kontrolünü ele geçirmek için yarışıyor. İşte TikTok’un ABD operasyonlarını satın almak isteyen büyük oyuncular:

1. The People’s Bid

Los Angeles Dodgers’ın eski sahibi ve Project Liberty kurucusu Frank McCourt’un liderlik ettiği bu konsorsiyum, TikTok’un ABD operasyonlarını satın alarak daha şeffaf ve açık kaynaklı bir platforma dönüştürmeyi hedefliyor. Yatırım firması Guggenheim Securities ve hukuk firması Kirkland & Ellis, bu teklifin oluşumuna katkı sağlıyor.

Destekçiler arasında önemli isimler var:

• Kevin O’Leary: Daha önce TikTok’u 20 milyar dolara satın almak istediğini açıklayan ünlü yatırımcı.
• Tim Berners-Lee: World Wide Web’in mucidi. Kullanıcı verilerinin kontrolünün bireylerde olması gerektiğini savunarak teklife destek veriyor.
• David Clark: MIT Bilgisayar Bilimi ve Yapay Zeka Laboratuvarı’nda kıdemli araştırma görevlisi.

2. Amerikan Yatırımcı Konsorsiyumu

Employer.com CEO’su Jesse Tinsley, Amerikalı yatırımcılardan oluşan bir konsorsiyuma liderlik ediyor. Bu grup, TikTok’un ABD operasyonlarını satın almak için 30 milyar dolarlık tamamen nakit bir teklif sundu.

Katılımcılar arasında dikkat çeken isimler:

• David Baszucki: Roblox’un kurucu ortağı ve CEO’su.
• Nathan McCauley: Kripto platformu Anchorage Digital’in kurucu ortağı ve CEO’su.
• Jimmy Donaldson (MrBeast): Ünlü YouTuber ve içerik üreticisi.

3. Teknoloji Devleri ve Bireysel Yatırımcılar

TikTok’un satın alınmasıyla ilgilenen diğer büyük oyuncular şunlar:

• Bobby Kotick: Activision Blizzard’ın eski CEO’su, platforma oyun ve sosyal medya entegrasyonu getirmeyi planlıyor.
• Steven Mnuchin: Eski ABD Hazine Bakanı, satın alma sürecine dahil olmaya çalışıyor.
• Oracle: 2020’de TikTok’u satın almak isteyen şirket, halen potansiyel bir alıcı konumunda.
• Walmart: TikTok’un e-ticaret alanındaki etkisini artırmak isteyen perakende devi, 2020’de olduğu gibi tekrar ilgileniyor.
• Microsoft: Teknoloji devi, Trump’a göre yeniden TikTok’u satın almak için girişimlerde bulunuyor.
• Rumble: YouTube’un rakibi olan platform, TikTok’un ABD operasyonlarını devralmak istediğini açıkladı.
• Perplexity AI: Yapay zeka odaklı bir arama motoru girişimi, geçtiğimiz ay bir teklif sundu.

TikTok’un Geleceği Ne Olacak?

TikTok’un ABD’deki geleceği belirsizliğini koruyor. Eğer ByteDance, ABD operasyonlarını satmazsa, platform tamamen yasaklanabilir. Ancak satış sürecinde henüz kesinleşmiş bir anlaşma bulunmuyor.

Trump’ın 75 günlük ek süresi dolmadan bir alıcı bulunmazsa, TikTok’un ABD’deki faaliyetleri tamamen durdurulabilir. Ancak milyarlarca dolarlık bir pazar ve milyonlarca kullanıcı göz önüne alındığında, teknoloji devleri ve yatırımcıların bu fırsatı kaçırması pek olası görünmüyor.

Önümüzdeki haftalar, TikTok’un ABD’deki kaderini belirleyecek kritik gelişmelere sahne olacak. TikTok’un bir ABD şirketine satılması mı yoksa tamamen yasaklanması mı gerektiği sorusu, hem teknoloji dünyasında hem de siyasi arenada en çok tartışılan konuların başında geliyor.

Bu büyük satranç oyununda son hamle ne olacak? TikTok’un ABD’deki kaderi çok yakında netleşecek.