Çin merkezli yapay zeka girişimi DeepSeek, dünya genelinde giderek artan sayıda ülke ve kurum tarafından yasaklanıyor. Şirketin gizlilik politikaları ve kullanıcı verilerini Çin’de saklaması, birçok hükümet ve kuruluş için ulusal güvenlik riski olarak değerlendiriliyor. DeepSeek’in yapay zeka modellerinin kullanımına yönelik kısıtlamalar, başta İtalya, Tayvan ve ABD olmak üzere birçok ülkede sert önlemler alınmasına yol açtı.
DeepSeek Neden Yasaklanıyor?
DeepSeek, gelişmiş yapay zeka çözümleriyle dikkat çeken bir şirket olmasına rağmen, veri güvenliği ve gizlilik konularındaki politikaları nedeniyle eleştirilerin odağında. Şirketin kullanıcı verilerini Çin’de saklaması ve yerel yasaların, şirketleri hükümet talebiyle istihbarat paylaşmaya zorlaması, küresel çapta alarm zillerinin çalmasına neden oldu.
Yetkililerin temel endişeleri şunlar:
- Kullanıcı verilerinin Çin hükümeti ile paylaşılma ihtimali
- Ulusal güvenliğe yönelik tehditler
- Kötü amaçlı yazılım riski ve siber güvenlik açıkları
Bu endişeler, DeepSeek teknolojisinin kamu sektörü çalışanları, kritik altyapılar ve devlet kurumlarında kullanılmasını yasaklayan kararların alınmasına neden oldu.
Avrupa’da İlk Yasak: İtalya
DeepSeek’e yönelik ilk büyük yasaklardan biri İtalya’dan geldi. Ülkenin Veri Koruma Kurumu, DeepSeek’in AB Genel Veri Koruma Tüzüğü’ne uyum sağlamadığına dair bir soruşturma başlattı.
Yetkililer, DeepSeek’ten verilerin nasıl işlendiği, nerede saklandığı ve hangi amaçlarla kullanıldığı hakkında detaylı bilgi talep etti. Ancak şirket, AB yargı yetkisine tabi olmadığını savunarak işbirliğine yanaşmadı. Bunun üzerine İtalya, DeepSeek uygulamalarının Google ve Apple uygulama mağazalarından kaldırılmasını sağladı.
Tayvan: Ulusal Güvenlik Riski
Tayvan, DeepSeek teknolojisini doğrudan ulusal güvenlik tehdidi olarak değerlendirdi ve tüm devlet kurumlarında kullanımını yasakladı.
Tayvan Dijital İşler Bakanlığı, DeepSeek’in “sınır ötesi veri aktarımı ve bilgi sızıntısı” riski taşıdığını belirtti. Yasağın kapsamı sadece devlet daireleriyle sınırlı kalmadı; devlet çalışanları, kamu okulları ve devlete ait işletmeler de yasaktan etkilendi.
Bakanlık yaptığı açıklamada, “DeepSeek yapay zeka hizmetleri bir Çin ürünüdür ve bilgi güvenliği açısından ciddi riskler taşımaktadır” ifadelerini kullandı.
ABD’de DeepSeek Alarmı: Kongre, Pentagon ve NASA’dan Yasak Kararı
ABD, DeepSeek teknolojisini engelleyen en kapsamlı önlemleri alan ülkelerden biri oldu.
- ABD Kongresi: Temsilciler Meclisi’nin baş idari yetkilisi, kongre ofislerine DeepSeek’in siber tehditler ve kötü amaçlı yazılımlarla ilişkilendirildiğine dair bir uyarı gönderdi. Bu kapsamda, tüm resmi cihazlarda DeepSeek kullanımına yasak getirildi.
- Pentagon: Savunma Bakanlığı, DeepSeek’in resmi ağlardan erişimini tamamen kısıtladı. Ancak belirli personelin, Çin sunucularına doğrudan bağlanmayan yetkili bir sistem (Ask Sage) üzerinden DeepSeek yapay zekasına erişmesine izin verildiği belirtiliyor.
- NASA: NASA, DeepSeek’in ulusal güvenlik açısından risk oluşturduğu gerekçesiyle çalışanlarının bu teknolojiyi kullanmasını yasakladı. NASA iç yazışmalarında, DeepSeek’in yetkilendirilmemiş olduğu ve resmi cihazlarda kesinlikle kullanılmaması gerektiği açıkça vurgulandı.
ABD Eyaletlerinden Yaptırımlar: Teksas Örneği
ABD eyaletleri de DeepSeek’e karşı sert tedbirler aldı. Teksas Valisi Greg Abbott, Çin merkezli yapay zeka ve sosyal medya uygulamalarının devlet cihazlarında kullanılmasını yasaklayan bir kararname yayımladı.
Vali Abbott, “Çin Komünist Partisi’nin veri toplayan teknolojileriyle eyaletimizin kritik altyapısına sızmasına izin vermeyeceğiz” açıklamasında bulundu.
ABD Donanması’ndan Açık Talimat: “Kesinlikle Kullanılmayacak”
ABD Donanması, personeline DeepSeek uygulamalarının kullanımının kesinlikle yasaklandığını duyurdu. Donanma Bakanlığı’nın siber güvenlik politikası çerçevesinde alınan kararda, DeepSeek’in kişisel ve resmi kullanım için bile uygun olmadığı belirtildi.
Yetkililer, DeepSeek’in casusluk ve siber saldırılara kapı aralayabileceği konusunda net bir uyarıda bulundu.
DeepSeek’in Geleceği Ne Olacak?
DeepSeek’in yasaklanmasıyla birlikte, şirketin küresel pazardaki faaliyetleri ciddi bir darbe aldı. Avrupa, Asya ve Kuzey Amerika’daki yasaklar, şirketin uluslararası genişleme planlarını zora soktu.
DeepSeek yetkilileri, teknolojilerinin AB ve ABD yasalarına uygun olduğunu iddia etse de, hükümetler ve düzenleyici kurumlar bu açıklamaları yeterli bulmuyor.
Yasakların artması, DeepSeek’in gelecekte daha fazla ülkede kısıtlanabileceğini gösteriyor. Küresel yapay zeka rekabeti hız kazanırken, veri güvenliği ve ulusal çıkarlar konusundaki hassasiyetler teknoloji devleri için yeni kurallar getirmeye devam edecek gibi görünüyor.