Dünyanın en büyük yapay zeka şirketlerinden OpenAI, yeni bir politika değişikliğiyle gündemde. Şirket, ChatGPT’nin eğitilme biçimini değiştirerek yapay zekanın daha fazla soruya cevap verebilmesini, daha fazla bakış açısı sunmasını ve sansüre uğradığı düşünülen bazı konulara dair daha geniş bir perspektif sunmasını sağlıyor. Ancak bu değişiklik, ifade özgürlüğünü genişletme amacı mı taşıyor, yoksa teknoloji devinin siyasi dengeleri gözeten bir hamlesi mi?

Yeni Model Spesifikasyonu: Daha Fazla Özgürlük, Daha Az Kısıtlama

OpenAI, yaptığı açıklamada, yapay zeka modellerinin nasıl eğitildiğini belirten ve 187 sayfalık Model Spesifikasyonu belgesinde önemli bir güncellemeye gittiğini duyurdu. Yeni yol gösterici ilkeye göre, ChatGPT artık yalan söylememeli, yanlış bilgi yaymamalı ve bağlamı eksik bırakmamalı.

Bu değişiklikler, özellikle etik ve politik açıdan hassas konuların ele alınış şeklinde büyük bir dönüşüm anlamına geliyor. Yeni düzenlemeye göre ChatGPT, tartışmalı veya hassas konularda editoryal bir duruş sergilemekten kaçınacak ve birden fazla bakış açısını sunacak. Örneğin, “Siyahilerin Hayatı Önemlidir” ifadesinin yanında “Tüm Hayatlar Önemlidir” görüşünün de belirtilmesi gerektiği belirtiliyor.

Bu politika değişikliği, OpenAI’nin yapay zekasını daha tarafsız hale getirme çabası olarak sunulsa da, bazıları için bu, muhafazakâr görüşlerin daha fazla yer bulacağı bir sistem anlamına geliyor.

Trump Yönetimi ile Denge Arayışı mı?

OpenAI’nin bu yeni politikası, yapay zekanın sansür uyguladığına dair muhafazakâr eleştirilere karşı bir yanıt olarak da değerlendiriliyor. OpenAI’nin, özellikle 2024 ABD seçimleri öncesinde yapay zeka modellerinin merkez-sol eğilimli olduğu yönündeki eleştirilere maruz kaldığı biliniyor.

Örneğin, 2023 yılında ChatGPT’nin Donald Trump hakkında övgü dolu bir şiir yazmayı reddettiği, ancak Joe Biden için bunu yaptığı yönündeki sosyal medya paylaşımları büyük tartışmalara yol açmıştı. Bu olay, yapay zekanın önyargılı olduğu yönünde güçlü bir argüman olarak kullanılmıştı.

OpenAI’nin ifade özgürlüğüne “daha fazla alan açan” yeni politikası, Trump yönetiminin dikkatini çekmeye çalışmak olarak yorumlanıyor. Çünkü Trump ve müttefikleri, Silikon Vadisi’ni muhafazakâr görüşleri sansürlemekle suçluyor ve sosyal medya platformlarından yapay zekaya kadar birçok teknolojik yeniliğin liberal görüşlere daha fazla alan açtığını iddia ediyordu.

Bu nedenle OpenAI’nin Trump yönetimiyle ilişkilerini güçlendirmek ve baskıyı azaltmak amacıyla yeni bir yön belirlemiş olabileceği düşünülüyor. Ancak şirket bu iddiaları kesin bir dille reddediyor ve yeni politikanın ifade özgürlüğünü güçlendirmek ve kullanıcıların daha fazla kontrol sahibi olmasını sağlamak amacı taşıdığını belirtiyor.

Silikon Vadisi’nde Değişen Dengeler

OpenAI’nin bu hamlesi, yalnızca Trump yönetimiyle değil, genel olarak teknoloji dünyasında ifade özgürlüğü üzerine değişen dinamiklerle de ilgili olabilir.

Son yıllarda, Meta, Google ve Amazon gibi devler, çeşitlilik ve içerik denetleme politikalarını gözden geçirerek daha serbest bir bilgi akışı sağlama yoluna gitti. Meta CEO’su Mark Zuckerberg, ifade özgürlüğünü koruma konusunda daha radikal bir duruş benimseyeceklerini duyurdu. Elon Musk’ın X (eski adıyla Twitter) platformu da, içerik denetimlerini gevşeterek muhafazakâr ve radikal görüşlere daha fazla alan açtı.

Benzer şekilde, OpenAI de çeşitlilik, eşitlik ve kapsayıcılık konusundaki önceki politikalarını sessizce kaldırdı ve yapay zekanın bilgi aktarımında “daha tarafsız” olacağını açıkladı.

Bazı eleştirmenler, bu değişimin teknoloji şirketlerinin hükümetle ilişkilerini güçlendirme stratejisinin bir parçası olduğunu savunuyor. OpenAI, ABD’de 500 milyar dolarlık dev bir yapay zeka veri merkezi projesi olan Stargate’i hayata geçirmeye hazırlanıyor ve bu tür bir projede siyasi destek almak kritik öneme sahip.

Yapay Zeka Gerçekten Tarafsız Olabilir mi?

Bu yeni politika değişikliği, OpenAI’nin sansürü kaldırdığı ve tamamen özgür bir yapay zeka sunduğu anlamına gelmiyor. ChatGPT hâlâ belirli aşırı uç içeriklere veya komplo teorilerine destek vermeyi reddedecek. Ancak daha fazla konuyu ele alabilecek, daha fazla perspektif sunabilecek ve genel olarak daha az kısıtlanmış bir yapay zeka deneyimi sağlayacak.

Bu durum, yapay zeka güvenliği konusunda yeni bir döneme girdiğimizi gösteriyor olabilir. Daha önce yapay zeka güvenliği, hassas konulara yanıt vermekten kaçınmakla eşdeğer görülürken, artık tüm sorulara yanıt vermek, ancak bunu dengeli bir şekilde yapmak daha güvenli bir yol olarak kabul ediliyor.

George Mason Üniversitesi Mercatus Merkezi’nde araştırma görevlisi olan Dean Ball, TechCrunch’a verdiği röportajda, “Yapay zeka modelleri daha akıllı hale geldikçe, onların sağladığı bilginin tarafsız ve kapsamlı olması daha önemli hale geliyor” ifadelerini kullandı.

Ancak bazıları için tarafsızlık söylemi, belirli gruplara daha fazla alan açma çabasıyla örtüşebilir. Özellikle ABD seçimleri öncesinde, yapay zekanın siyasi tartışmalara nasıl yön vereceği konusu büyük bir merak konusu olmaya devam ediyor.

Teknoloji Şirketleri Yeni Bir Denge Arayışında

OpenAI’nin yeni politikası, ifade özgürlüğü ve sansür tartışmalarında yeni bir dönemin kapısını açıyor. Teknoloji şirketleri artık kullanıcılarını memnun etmeye çalışırken hükümetlerin politik baskılarını da gözetmek zorunda.

ChatGPT gibi yapay zeka modelleri, yalnızca bilgi sağlayan birer araç olmaktan çıkıp sosyal, politik ve etik konularda önemli bir aktör haline geliyor. Bu nedenle OpenAI’nin yeni politikası, yalnızca bir yapay zeka güncellemesi değil, Silikon Vadisi’ndeki değişen değerlerin ve yeni stratejik yönelimlerin bir göstergesi olarak da yorumlanıyor.

Gelecek günlerde, OpenAI’nin bu hamlesinin gerçekten daha özgür bir bilgi akışı mı sağlayacağı, yoksa yalnızca yeni bir stratejik pozisyon alma çabası mı olduğu netleşecek. Ancak kesin olan şu ki, yapay zeka dünyası artık yalnızca teknoloji değil, aynı zamanda politika sahnesinin de bir parçası haline geldi.