İngiltere, havacılıkta devrim niteliğinde bir yeniliğe hazırlanıyor. Kaliforniya merkezli havacılık şirketi Joby Aviation, Virgin Atlantic ile iş birliği yaparak ülkede elektrikli hava taksi hizmeti başlatmayı planlıyor. Bu ortaklık, şehir içi ulaşımı kökten değiştirebilecek yeni bir çağın kapılarını aralıyor. Peki, bu yenilikçi sistem nasıl işleyecek ve gelecekte bizi neler bekliyor?
Elektrikli Hava Taksi: Ulaşımda Yeni Bir Boyut
Joby Aviation tarafından geliştirilen hava taksi aracı, dikey kalkış ve iniş yapabilen elektrikli bir uçak. Pilot dahil beş kişilik kapasiteye sahip olan araç, altı rotoruyla helikopter gibi havalanıp, uçak gibi ilerleyebiliyor. Maksimum 200 mil/saat (322 km/s) hıza ulaşabilen bu yenilikçi uçak, tek bir şarjla 150 mil (241 km) yol alabiliyor. Ayrıca, geleneksel uçaklara kıyasla 100 kat daha sessiz çalışıyor, bu da şehir içinde daha az gürültü kirliliği anlamına geliyor.
Ortaklık kapsamında, müşteriler Virgin Atlantic’in web sitesi ve mobil uygulaması üzerinden hava taksi rezervasyonu yapabilecek. Araçlar Virgin Atlantic ve Joby logoları ile ortak markalı olacak. İlk etapta Manchester Havalimanı’ndan Leeds’e 15 dakikalık ve Heathrow Havalimanı’ndan Canary Wharf’a 8 dakikalık uçuşlar öngörülüyor.
Düzenleyici Engeller ve Sertifikasyon Süreci
Her ne kadar proje büyük bir heyecan yaratsa da, hizmetin başlaması için öncelikle hava sahası düzenlemeleri ve sertifikasyon sürecinin tamamlanması gerekiyor. Birleşik Krallık Sivil Havacılık Otoritesi, hava taksilerin kullanımına yönelik gerekli düzenlemeleri değerlendiriyor. Joby, Temmuz 2022’de İngiltere’de uçuş sertifikası için başvuruda bulunmuştu ve sürecin tamamlanmasını bekliyor. Şirket, Ekim 2024’te ABD Federal Havacılık İdaresi’nden tip sertifikası almayı hedeflediğini açıklamıştı, ancak son gelişmeler bu sürecin uzayabileceğine işaret ediyor.
İngiltere’de hizmetin başlaması, Joby’nin ABD ve Birleşik Arap Emirlikleri’ndeki operasyonlarının hayata geçirilmesinden sonra gerçekleşecek. Joby, 2025 yılında ABD’de ticari uçuşları başlatmayı hedeflese de, düzenleyici onaylar nedeniyle zaman çizelgesi belirsizliğini koruyor. Şirket ayrıca Dubai’de bu yılın sonunda veya 2026’nın başlarında pazar testlerine başlamayı planlıyor.
Virgin Atlantic’in Rolü ve Stratejik Ortaklıklar
Virgin Atlantic, bu projede yalnızca bir dağıtım ortağı değil, aynı zamanda hizmetin düzenleyicilere ve müşterilere tanıtılmasında aktif rol oynayacak. Şirket, ana havalimanlarında iniş altyapısının geliştirilmesi, düzenleyicilerle iş birliği yapılması ve pazar bilinirliğinin artırılması konularında Joby’ye destek verecek. Virgin müşterileri, gelecekte bu hava taksileri kullanarak havaalanlarına kolay erişim sağlayabilecek.
Bu, Joby’nin bir havayolu ile yaptığı ilk ortaklık değil. Şirket, daha önce Delta Air Lines’tan 200 milyon dolarlık yatırım almıştı. Delta, Virgin Atlantic’in %49 hissesine sahip olduğu için bu ortaklık doğrudan Delta’nın stratejisine de entegre edilmiş durumda. Ayrıca, Toyota’nın da Joby’ye 500 milyon dolarlık yatırım yaptığı biliniyor.
Hava Taksilerin Geleceği: Yeni Bir Ulaşım Devrimi mi?
Hava taksiler, şehir içi ve şehirlerarası ulaşımda devrim niteliğinde bir değişim yaratabilir. Trafik sıkışıklığını azaltması, karbon salınımını düşürmesi ve ulaşımı daha hızlı hale getirmesi bu yeniliğin en büyük avantajları arasında. Ancak, sektörde başarısız örnekler de mevcut. Örneğin, Alman eVTOL üreticisi Lilium, finansal zorluklar nedeniyle iki yan kuruluşunu kapatmak zorunda kaldı.
Joby, bu alanda en hızlı ilerleyen şirketlerden biri. Şirket, ABD’de ticari yolcu hizmeti için gereken beş aşamadan dördünü tamamladı ve ABD Hava Kuvvetleri’ne test amaçlı uçak teslim etti. Ancak, düzenleyici engeller ve teknik zorluklar, bu teknolojinin tam anlamıyla hayata geçirilmesini geciktirebilir.
Uçan Taksiler Gerçek Oluyor Mu?
Virgin Atlantic ve Joby Aviation’ın iş birliği, hava taksilerin gelecekte ulaşımın önemli bir parçası olabileceğini gösteriyor. Ancak, regülasyon sürecinin tamamlanması ve teknolojinin geniş çapta test edilmesi gerekiyor. Eğer tüm aşamalar başarılı bir şekilde geçilirse, İngiltere gökyüzünde devrim niteliğinde bir ulaşım ağına sahip olabilir.