Google DeepMind, 145 sayfalık yeni bir rapor yayınlayarak, insan seviyesinde bilişsel yetilere sahip yapay genel zekanın 2030 yılına kadar geliştirilebileceğini öngördü. Ancak, bu tahminler bilim dünyasında ciddi tartışmaları da beraberinde getirdi. Uzmanlar, rapordaki varsayımların bilimsel temellerini sorgularken, DeepMind yapay genel zekanın yaratacağı “varoluşsal riskler” konusunda uyarılarda bulunuyor.
Yapay Genel Zeka: Gelecek Mi, Yoksa Bir Hayal Mi?
Yapay genel zeka, teorik olarak, bir insanın yapabileceği tüm bilişsel görevleri yerine getirebilen yapay zeka sistemleri olarak tanımlanıyor. Günümüzde OpenAI, Anthropic ve DeepMind gibi teknoloji devleri, bu alanda önemli yatırımlar yapıyor. Ancak yapay genel zekanın gerçek olup olmadığı ya da ne zaman ortaya çıkacağı konusundaki görüşler büyük ölçüde farklılık gösteriyor.
DeepMind’ın kurucu ortaklarından Shane Legg’in de aralarında bulunduğu araştırmacılar tarafından hazırlanan bu kapsamlı rapor, “Olağanüstü Yapay Genel Zeka” olarak tanımlanan sistemlerin, yetenekli yetişkinlerin en az %99’u kadar bilişsel görevleri başarabileceğini iddia ediyor. Rapor, yapay genel zekanın ortaya çıkmasıyla birlikte ciddi zararların yaşanabileceğini belirtiyor ve hatta insanlığı yok edebilecek “varoluşsal riskler” ihtimalini gündeme getiriyor.
Ancak bu noktada, bazı uzmanlar derin bir şüphecilik içinde. AI Now Enstitüsü’nün baş yapay zeka bilimcisi Heidy Khlaaf, yapay genel zekanın kavramının henüz bilimsel olarak net bir çerçeveye oturtulmadığını vurguluyor. Alberta Üniversitesi’nden yapay zeka araştırmacısı Matthew Guzdial ise, DeepMind’ın iddia ettiği gibi yinelemeli yapay zeka iyileştirmesinin mümkün olduğuna dair hiçbir somut kanıt olmadığını savunuyor.
DeepMind’ın Güvenlik Yaklaşımı ve Eleştiriler
DeepMind raporunda, yapay genel zeka güvenliği için şu üç temel prensibi öne sürüyor:
- Kötü Niyetli Kullanımı Önleme: Varsayımsal bir yapay genel zekanın, kötü niyetli aktörlerin eline geçmesini engelleyecek güvenlik protokolleri geliştirilmeli.
- Şeffaflık ve Anlaşılabilirlik: Yapay zekanın aldığı kararların ve eylemlerinin daha iyi anlaşılmasını sağlayacak sistemler tasarlanmalı.
- Çevresel Kontrollerin Güçlendirilmesi: Yapay genel zekanın kontrolsüz bir şekilde gelişmesini önlemek için yapay zekanın etkileşime girdiği ortamlar sıkı şekilde denetlenmeli.
Ancak DeepMind’ın bu önerileri, rakip araştırma kuruluşları tarafından yeterince somut bulunmuyor. OpenAI ve Anthropic gibi şirketler, yapay genel zeka güvenliği konusunda farklı yaklaşımlar geliştiriyor. DeepMind, OpenAI’nin “hizalama araştırmalarını otomatikleştirme” konusundaki iyimserliğini fazla iddialı bulurken, Anthropic’in ise güvenlik, izleme ve eğitime yeterince önem vermediğini öne sürüyor.
Oxford Üniversitesi’nde teknoloji ve düzenleme üzerine çalışan araştırmacı Sandra Wachter ise, yapay genel zekanın doğrudan oluşturduğu risklerden çok, mevcut yapay zeka sistemlerinin yanlış bilgileri üretip yayma ihtimaline dikkat çekiyor. Wachter, “Üretken yapay zeka sistemlerinin yanlış bilgileri tekrar tekrar üretmesi, dijital ekosistemi zehirleyebilir ve uzun vadede bilgiye erişimimizi çarpıtabilir” diyor.
Yapay Genel Zeka Güvenliği: Gerçek Sorunlar ve Muhtemel Gelecek
DeepMind’ın raporu, yapay genel zekanın gerçekten mümkün olup olmadığına dair kesin bir yanıt sunamasa da, yapay zeka güvenliği konusundaki tartışmaları yeniden alevlendirdi. Yapay zekanın kendi kendini geliştirme kapasitesine sahip olup olmadığı, süper zeki sistemlerin teknik olarak mümkün olup olmadığı ve yapay zeka güvenliği için en doğru stratejilerin neler olduğu gibi konular, önümüzdeki yıllarda bilim ve teknoloji dünyasında daha fazla tartışılacak gibi görünüyor.
Yapay genel zekanın potansiyel riskleri hakkındaki spekülasyonlar bir yana, günümüzün en somut tehdidi hâlâ üretken yapay zeka sistemlerinin yanlış bilgi yayma kapasitesi olabilir. DeepMind’ın bu kapsamlı raporu, yapay genel zekanın ne zaman geleceğine dair kesin bir kanıt sunmuyor, ancak yapay zeka güvenliğinin önemini ve henüz çözülmemiş birçok sorunun varlığını bir kez daha gözler önüne seriyor.
Derin Şüpheler, Ciddi Sorular
DeepMind’ın yapay genel zeka hakkındaki öngörüleri, teknoloji dünyasında yankı uyandırsa da, birçok uzman hâlâ AGI’nin yakın gelecekte gerçekleşeceği fikrine kuşkuyla yaklaşıyor. Ancak, yapay zeka sistemlerinin mevcut riskleri göz önüne alındığında, şirketlerin ve araştırmacıların yalnızca yapay genel zekaya değil, şu anki yapay zeka sistemlerinin güvenliğine de odaklanması gerektiği açık.
Yapay genel zeka gerçekten 2030’a kadar hayatımıza girecek mi? Yoksa bu, yalnızca spekülasyonlardan ibaret bir teknoloji vizyonu mu? Bu sorunun cevabını ancak zaman gösterecek.