Beyaz Saray, ABD Başkanı Donald Trump’ın, iPhone üretiminin ABD’ye kaydırılabileceği yönündeki görüşünü yineleyerek, bu konuda umutlu olduğunu belirtti. Trump’ın ekonomik politikalarının merkezinde yer alan “Amerika’da Üretim” söylemi, özellikle Çin ile olan ticaret savaşlarının gölgesinde sıkça gündeme geliyor. Beyaz Saray Basın Sekreteri Karoline Leavitt, son açıklamalarında, Apple’ın iPhone üretimini ABD’ye kaydırma potansiyeline dair olumlu bir bakış açısı sundu.
Leavitt, “Apple, ABD’nin bunu yapabileceğini düşünmeseydi, muhtemelen 500 milyar dolarlık yatırım planını açıklamazdı” diyerek, ABD’nin üretim kapasitesinin arttırılabileceğini vurguladı. Bu açıklama, Trump’ın gümrük tarifeleri ve diğer ekonomik stratejilerle üretimin ABD’ye çekilmesini sağlama çabalarını yine gündeme getirdi.
Ancak, bu görüşün sektördeki uzmanlar tarafından daha temkinli bir şekilde karşılandığı da bir gerçek. Apple’ın bu kadar büyük bir yatırımı yapmasının, aslında uzun zamandır beklenen bir adım olduğu ve daha önce şirketin yaptığı harcamalarla uyumlu olduğu belirtildi. Ayrıca, Apple’ın CEO’su Tim Cook’un, iPhone üretiminin ABD’ye kaydırılmasının zorluğu hakkında yaptığı açıklamalar da göz önünde bulundurulduğunda, bu iddiaların pek de gerçekçi olmadığı söyleniyor.
Üretim Gücü ve İşgücü Sorunları
Steve Jobs’un biyografisinde, Apple’ın üretim sürecinin ABD’de uygulanmasının neden zor olduğu açıkça belirtilmişti. Jobs, dönemin ABD Başkanı Barack Obama ile yaptığı görüşmelerde, Çin’deki üretim tesislerinin büyük olmasının ve bu tesislerde çalışan 700.000 işçinin yanı sıra 30.000 mühendis bulundurulmasının, ABD’de tekrarlanmasının neredeyse imkansız olduğunu ifade etmişti. Jobs’a göre, ABD’de bu kadar geniş çaplı bir üretim hattını destekleyecek kadar mühendis ve işgücü bulunmamaktadır.
Tim Cook, 2017 yılında yaptığı açıklamada, Çin’in sadece ucuz iş gücü ile değil, aynı zamanda gelişmiş mühendislik ve iş gücü becerileri ile öne çıktığını belirtmişti. Cook, “Amerika’da takım mühendisleriyle toplantı yapabilirsiniz, ancak Çin’de birden fazla futbol sahasını doldurabileceğimiz kadar mühendis bulabilirsiniz” diyerek, Çin’deki üretim modelinin neden hala baskın olduğunu net bir şekilde ortaya koymuştu.
Beyaz Saray’ın İddiaları ve Sektörel Gerçekler Arasında Çelişki
Trump yönetiminin ekonomik stratejileri, özellikle yüksek gümrük vergileri ve üretimin yeniden ABD’ye taşınması amacı güden açıklamaları, Apple gibi teknoloji devlerini zor durumda bırakmıştı. Bununla birlikte, Apple’ın yatırım planları ve açıklamaları, şirketin Çin’deki üretim altyapısına duyduğu bağımlılığı ve ABD’deki üretim zorluklarını da gözler önüne seriyor. Bir analist, Apple’ın 500 milyar dolarlık yatırım planının, zaten planlanan harcamalarla uyumlu olduğunu belirterek, bu yatırımın Apple’ın ABD üretimine geçişi kolaylaştıracağına dair şüphelerini dile getirdi.
ABD Ticaret Bakanı Howard Lutnick’in, Trump’ın tarifelerinin iPhone üretiminde büyük iş gücü sıkıntılarına yol açacağını belirten açıklamaları da, bu süreçte yaşanacak zorlukları gözler önüne seriyor. Lutnick, tarifelerin “iPhone üretmek için küçük vidaları sıkan milyonlarca insan ordusuna” ihtiyaç duyacağını ifade ederek, üretimin ABD’ye kaydırılmasının önündeki pratik engelleri dile getirdi.
Gerçekçi Bir Hedef Mi?
Trump’ın, iPhone üretiminin ABD’ye kaydırılabileceğine dair umutlu açıklamaları, Beyaz Saray tarafından güçlü bir şekilde savunulsa da, Apple’ın üst düzey yöneticileri ve sektör uzmanları, bu hedefin oldukça uzak ve zor bir gerçeklik olduğunu düşünüyor. Çin’in üretim avantajları, iş gücü kapasitesi ve teknolojik yetenekleri, Apple gibi büyük bir teknoloji devinin ABD’ye kaydırmayı planladığı üretim süreçlerinin önünde ciddi engeller oluşturuyor.
Beyaz Saray, Trump’ın iddialarını güçlendirmeye çalışsa da, gerçek dünya verileri ve Apple’ın geçmişteki açıklamaları, ABD’de iPhone üretiminin hayata geçirilmesinin daha uzun bir süre alacağına işaret ediyor. Bu durum, teknoloji ve ekonomi dünyasında büyük bir tartışma yaratmaya devam edecek gibi görünüyor.