Uzay araştırmalarının merkezinde köklü bir dönüşüm yaşanıyor. NASA’nın yeni başkanı Jared Isaacman, ABD Senatosu karşısında verdiği ifadelerde hem ajansın geleceğine dair güçlü mesajlar verdi hem de kamuoyunun merakla beklediği sorulara net yanıtlar sundu. SpaceX ile olan geçmişi nedeniyle tartışmaların odağına oturan Isaacman, ajansın özel şirketlere bağımlı bir yapıya dönüşmeyeceği konusunda kararlılığını ortaya koydu.
Göreve resmi olarak başlamadan önce ABD Kongre’sinin Ticaret, Bilim ve Teknoloji Komitesi önünde ifade veren Isaacman, SpaceX CEO’su Elon Musk’la olan ilişkisinin NASA’nın tarafsızlığına gölge düşüreceği yönündeki endişelere açıklık getirdi. Daha önce iki kez SpaceX’in Dragon kapsülüyle yörüngeye çıkan Isaacman, “Onlar müteahhit, NASA müşteri,” diyerek ajansın özel sektörle ilişkisini net biçimde tanımladı.
Kongre Önünde Güçlü Duruş
Jared Isaacman’ın senatörlere yönelik açıklamaları oldukça dikkat çekiciydi. “Benim sadakatim bu millete, bu uzay ajansına ve insanlık adına yürüttüğümüz büyük misyonlara yöneliktir” diyen Isaacman, NASA’nın bağımsız ve kamu yararına çalışan bir kurum olduğunun altını çizdi. Elon Musk ile özel temas kurup kurmadığı sorusuna da net bir “Hayır” yanıtı vererek, herhangi bir çıkar çatışmasının önünü kesmeye çalıştı.
Isaacman’ın bu açıklamaları, son dönemde hem Kongre’de hem de kamuoyunda artan Elon Musk karşıtı havanın ortasında geldi. Geçtiğimiz hafta bazı Demokrat milletvekilleri, Musk’ın NASA üzerindeki etkisini ve çıkar çatışmalarını araştırmak üzere soruşturma başlatmıştı.
Artemis Görevi Öncelik Listesinin Başında
Isaacman, konuşmasında sadece Musk’la olan bağları konusunda değil, NASA’nın öncelikleri hakkında da net bir rota çizdi. Musk’ın zaman ve kaynak israfı olarak tanımladığı Artemis programına güçlü destek verdiğini belirten yeni başkan, bu duruşuyla Musk’tan önemli ölçüde ayrıştı.
Isaacman, Ay yörüngesine gitmesi planlanan Artemis 2 astronotlarını duruşmaya davet ederek, görevin ajansın odağında kalacağını vurguladı: “Bu mürettebatı Ay’ın etrafına yerleştirmemiz ve ardından gelen ekibi Ay yüzeyine indirmemiz gerekiyor.”
Ayrıca, Musk’ın uzun süredir eleştirdiği Uzay Fırlatma Sistemi hakkında da konuşan Isaacman, “Şu anki plan bu ve biz bu planın en iyi ve en hızlı yol olduğuna inanıyoruz” ifadeleriyle Uzay Fırlatma Sistemi’nin kullanımına devam edileceğini duyurdu.
Uluslararası Uzay İstasyonu Konusunda Farklı Görüşler
Isaacman, Uluslararası Uzay İstasyonu hakkında da Elon Musk’tan farklı düşündüğünü açıkça belirtti. Musk’ın istasyonun artık işlevini yitirdiği yönündeki değerlendirmelerine karşılık, Isaacman Uluslararası Uzay İstasyonu’nun halen değerli bir kaynak olduğunu savundu: “Uluslararası Uzay İstasyonu’ndaki kalan her yaşam zerresini değerlendirmemiz gerek. Bu, uzay ekonomisinin kapılarını aralayabilir.”
Bu açıklamalar, NASA’nın Uluslararası Uzay İstasyonu’nun ardından gelecekteki görevlerde nasıl bir yol izleyeceğine dair önemli ipuçları taşıyor. Isaacman, ajansın öncülüğünde, özel sektörün katkısıyla ama kamu yararını önceleyen bir strateji izleneceğinin sinyallerini verdi.
Yeni Dönemde NASA’nın Rotası
Jared Isaacman’ın liderliğinde NASA, özel sektörle iş birliğini tamamen kesmeden, ama kontrolü elden bırakmadan sürdürecek gibi görünüyor. SpaceX gibi şirketlerle olan ilişkilerde daha net sınırlar çizileceği, kamu kaynaklarının tekelleşen firmalara yönlendirilmemesi için denetimlerin artacağı da bu yeni dönemin ipuçları arasında.
Özellikle Trump yönetiminin Elon Musk’a verdiği destekle artan özel sektör etkisi, Biden sonrası dönemde yavaş yavaş dengelenmeye başlamıştı. Ancak Isaacman’ın net söylemleri, bu süreci hızlandıracağa benziyor. NASA’nın yalnızca bir müşteri olduğunu, karar mercii olmadığını vurgulayan yeni başkan, ajansın tarihsel bağımsızlığını yeniden tesis etmeyi hedefliyor.