Yapay zeka dünyasının ön saflarında yer alan Ilya Sutskever, OpenAI’dan ayrılışının ardından sessizliğini yalnızca devasa bir iddiayla değil, aynı zamanda devasa bir değerlemeyle bozdu. Kurucu ortaklarından olduğu OpenAI’de baş bilim insanı olarak görev yapmış olan Sutskever’in yeni girişimi Safe Superintelligence Inc. (SSI), henüz bir ürün ortaya koymamış olmasına rağmen 32 milyar dolar değerlemeye ulaştı.

Bu astronomik değerleme, yapay zeka alanında yetenekli isimlerin yatırımcılar nezdindeki gücünü ve yapay genel zeka yarışında duyulan tutkuyu bir kez daha gözler önüne seriyor. SSI, kısa bir süre önce tamamladığı finansman turunda 2 milyar dolar topladı. Bu turun 500 milyon dolarlık kısmına liderlik eden Greenoaks’a, Lightspeed Venture Partners ve Andreessen Horowitz gibi Silikon Vadisi’nin ağır topları da katıldı.

“Tek Bir Hedefimiz, Tek Bir Ürünümüz Var”

SSI, diğer yapay zeka girişimlerinden farklı bir duruş sergiliyor: Şirketin yalnızca tek bir hedefi ve tek bir ürünü var. Sutskever, Apple’ın eski yapay zeka liderlerinden Daniel Gross ve yapay zeka araştırmacısı Daniel Levy ile birlikte bu vizyon doğrultusunda yola çıktı. Kurucular, geliştirdikleri ürünün henüz erken aşamalarda olduğunu belirtirken, şirketin resmi internet sitesi şimdilik yalnızca misyon bildirgesiyle yetiniyor.

Bu misyon, yalnızca süper zeki bir yapay zeka üretmekle sınırlı değil; aynı zamanda bu zekanın güvenli ve insan çıkarları doğrultusunda çalışan bir yapı olmasını garanti altına almak. Bu yönüyle SSI, yapay genel zeka yarışında güvenlik eksenini merkeze alan sayılı girişimlerden biri olarak öne çıkıyor.

OpenAI’dan Kopuşun Ardındaki Gerilim

Sutskever’in bu girişimi, yalnızca teknolojik değil, aynı zamanda organizasyonel bir kırılmanın sonucu olarak doğdu. Kasım 2023’te OpenAI CEO’su Sam Altman’ın görevden alınmasına yönelik başarısız bir girişimde yer alan Sutskever, birkaç ay sonra OpenAI’dan resmen ayrıldı. Bu ayrılış, şirketin içinde yapay zekanın yönü ve güvenliği üzerine süregelen fikir ayrılıklarının da su yüzüne çıkmasına neden olmuştu.

Altman’ın geri dönüşüyle sonuçlanan bu iç kriz sonrası, Sutskever’in liderliğindeki uyum ekibi dağıtıldı. Bu ekip, insan zekasını aşabilecek yapay zeka sistemlerinin insan çıkarları doğrultusunda hareket etmesini sağlamak için çalışıyordu. Şimdi ise bu vizyon, farklı bir çatı altında ve çok daha büyük bir iddiayla devam ediyor.

Ürün Yok, Ama Güçlü Bir Vizyon Var

Henüz piyasaya sunulmuş bir ürün bulunmasa da, SSI’ın yatırımcıları ve sektörel çevrelerde yarattığı yankı büyük. Palo Alto ve Tel Aviv ofisleri üzerinden faaliyet gösteren şirket, mevcut yapay zeka modellerinden “önemli ölçüde daha güçlü ve daha akıllı” sistemler geliştirmeyi hedefliyor.

Sutskever’in daha önce “üzerinde çalıştıklarımızdan biraz farklı, tırmanılacak yeni bir dağ” olarak nitelendirdiği bu hedef, klasik büyük dil modellerinin ötesine geçmeyi amaçlıyor. Şirketin üzerinde çalıştığı sistemlerin, yalnızca verileri geri çağırmakla kalmayıp, düşünülmüş yanıtlar üretme, görev zincirlerini çözme ve nihayetinde insan benzeri sezgisel muhakeme yetenekleri geliştirme üzerine kurulu olduğu belirtiliyor.

Şirkete yakın kaynaklar, SSI ekibinin yapay zeka modellerini ölçekleme ve geliştirme konusunda “benzersiz yollar” üzerine çalıştığını aktarıyor. Ancak bu yöntemlere dair detaylar, yatırımcılara dahi açıklanmış değil.

Rekabet Sert, Ama Sutskever Farklı Bir Yol Seçti

SSI, doğrudan OpenAI, Google DeepMind ve Anthropic gibi devlerle rekabet ediyor. Bu şirketler, halihazırda gelişmiş modelleri ve milyarlarca dolarlık bütçeleriyle alanda öncülük ediyor. Ancak SSI, farklı bir strateji benimsiyor: Kapsayıcı ürün portföyü yerine tek bir vizyona odaklanmak ve bu vizyonu güvenli bir şekilde gerçekleştirmek.

Aynı dönemde OpenAI’nın eski CTO’su Mira Murati de Thinking Machines Lab adlı benzer bir girişim başlattı. Murati’nin şirketi de geniş çapta özelleştirilebilir ve anlaşılabilir yapay zeka sistemleri üzerine çalışıyor. Ancak Sutskever’in “süper zeka” vizyonu, doğrudan insan zekasının ötesine geçmeyi hedeflediği için farklı bir kulvarda değerlendiriliyor.

Yatırımcılar Geleceğe Oynuyor

Tüm bu gelişmeler, yapay zeka alanında artık sadece “ne üretildiği” değil, “kimin ürettiği” sorusunun da yatırım kararlarında belirleyici hale geldiğini gösteriyor. SSI henüz hiçbir ürün ortaya koymamış olabilir, ancak Ilya Sutskever’in geçmişi, vizyonu ve etrafında topladığı yetenek havuzu, yatırımcılar için fazlasıyla ikna edici olmuş durumda.

Yapay zeka tarihinde yeni bir sayfa açılıyor olabilir ve bu sayfanın başlığında tek bir kelime yazıyor: Güvenlik. Çünkü artık mesele yalnızca akıllı makineler üretmek değil; aynı zamanda bu makinelerin, insanlığın yanında duracağından emin olmak. SSI, bu soruya yanıt arayanların belki de en cesur girişimlerinden biri.