Taksiyle saatler sürebilen havaalanı yolculukları, çok yakında gökyüzünde sadece dakikalar içinde tamamlanabilir. Elektrikli dikey kalkış ve iniş (eVTOL) teknolojisinin öncülerinden Archer Aviation, havacılık devi United Airlines ile güçlerini birleştirerek New York’ta devrim niteliğinde bir ulaşım ağı kurmaya hazırlanıyor: Hava taksiler.
Yeni nesil hava taşımacılığına öncülük edecek bu sistem, Manhattan ile şehrin üç büyük havalimanı John F. Kennedy, LaGuardia ve Newark Liberty arasında ultra kısa süreli uçuşlar sunmayı hedefliyor. Şehir içi trafik sıkışıklığına karşı geliştirilen çözüm, sürücülere hem zamandan kazandıracak hem de karbon ayak izini azaltacak.
Dakikalarla Yarışan Bir Şehir İçin Dakikalarla Uçuş
New Yorkluların günlük yaşamında trafik neredeyse kaçınılmaz bir sorun. Manhattan’dan John F. Kennedy Havalimanı’na taksiyle ulaşmak kimi zaman iki saati bulabiliyor. Archer CEO’su Adam Goldstein, bunu değiştirmek istediklerini söylüyor: “Hedefimiz, Manhattan’ın kalbinden havalimanına olan bir yolculuğu 15 dakikadan kısa sürede tamamlamak.”
Archer ve United’ın planladığı bu hava taksi ağı, Manhattan’daki üç helikopter pistini (East 34th Street, West 30th Street ve Downtown Skyport) başlangıç noktası olarak kullanacak. Yolcular buradan sadece büyük havalimanlarına değil, aynı zamanda Westchester County, Teterboro ve Republic gibi bölgesel havaalanlarına da ulaşabilecek.
Uçuşlar Midnight’la Gerçekleşecek
Bu yeni ulaşım biçiminin kalbinde, Archer’ın geliştirdiği tam elektrikli eVTOL uçağı Midnight bulunuyor. Dört yolcu ve bir pilot taşıyabilen uçak, tamamen batarya gücüyle çalışıyor ve 150 mil/saat (yaklaşık 241 km/s) hıza ulaşabiliyor. Ortalama menzili 160 kilometre olan Midnight, dikey kalkış ve iniş yapabilme özelliği sayesinde geleneksel havaalanı pistlerine ihtiyaç duymadan şehir merkezlerinden havalanabiliyor.
Yani hem bir helikopter kadar çevik, hem de geleneksel uçaklar kadar etkili.
Ancak Midnight’ın henüz ABD Federal Havacılık İdaresi’nden tam tip sertifikasını alması gerekiyor. Şirket, 2026’ya kadar bu onayı almayı hedefliyor. Goldstein, sertifikasyon sürecinin yanı sıra pilotlu test uçuşlarına da yakında başlayacaklarını belirtti. Şu ana kadar yapılan tüm uçuşlar insansızdı.
Hava Taksi Ağı: Hazır Altyapıya Dayalı Bir Vizyon
Archer’ın baş ticari sorumlusu Nikhil Goel’e göre, New York’un bu proje için mükemmel bir şehir olmasının birçok nedeni var. “São Paulo dışında, dünyanın en aktif helikopter ulaşım ağına sahip şehirdeyiz” diyor Goel. “Hali hazırda kullanılan helikopter rotaları, bizim hava taksilerimiz için ideal. Hava trafik kontrol sistemleri, iniş alanları ve sabit üs operatörleri zaten hazır.”
Bu avantaj, Archer’ın büyük altyapı yatırımları yapmadan sistemi devreye alabilmesini sağlıyor. United Airlines, havaalanlarında uçak bakımı, şarj istasyonları ve vertiport kurulumu gibi konularda destek sağlayacak. Manhattan’daki helikopter pistlerini yöneten Atlantic Aviation, Signature ve Modern Aviation gibi sabit üs operatörleri de yolcu erişimi ve operasyonel destek sunacak.
Fiyat ve Zamanlamada Belirsizlikler Sürüyor
Hava taksi hizmetinin ne zaman başlayacağı henüz net değil. Şirketler, ilk ticari lansmanın Los Angeles’ta, 2028 Olimpiyatları öncesinde gerçekleşeceğini belirtiyor. New York lansmanı içinse ABD Federal Havacılık İdaresi sertifikasyonu kritik bir dönüm noktası olacak. Hizmetin fiyatlandırması da henüz açıklanmadı; ancak mevcut helikopter servislerine bakıldığında, maliyetin kişi başı 200-300 dolar arasında olması muhtemel.
ABD ile Sınırlı Değil: Archer Gözünü Global’e Dikti
Archer sadece Amerika’daki şehirlerle sınırlı kalmayacak. Şirket, yılın ilerleyen zamanlarında hava taksi hizmetini Abu Dabi’de başlatmayı planlıyor. Bu lokasyonun seçilme nedeni, daha esnek hava düzenlemeleri. Goldstein’a göre, bu uluslararası lansman, ABD’deki potansiyel müşterilere sistemin gerçekliğini gösterecek: “İnsanlar Abu Dabi’ye bakıp ‘Bu gerçekten oluyormuş’ diyecek. Ve sonra ‘Peki, New York’ta nasıl çalışacak?’ sorusu gündeme gelecek.”
Geleceğe Açılan Bir Kapı
Archer’ın vizyonu sadece birkaç hava taksisiyle sınırlı değil. Şirketin uzun vadeli planı, 10-20 yıl içinde yüzlerce uçağın birkaç büyük şehirde hizmet vermesi. Georgia’daki üretim tesisi halihazırda faaliyette ve yılda 650 adet Midnight üretimi hedefleniyor. Ayrıca Stellantis ile yapılan stratejik ortaklık, bu ölçeklenebilirliği destekleyecek güçte.
Kısacası, Archer’ın New York’ta başlatmayı planladığı hava taksi servisi, sadece yeni bir ulaşım aracı değil; aynı zamanda şehir içi mobilitenin geleceğine dair güçlü bir vizyonun ilk adımı. Gökyüzü artık sadece uçaklara değil, şehir içi yolculuklara da ev sahipliği yapmaya hazırlanıyor.
