Apple, App Store üzerinden elde ettiği komisyon gelirleriyle dikkat çekici bir büyüme sergiliyor. Uygulama istihbaratı şirketi Appfigures’ın yayımladığı yeni analiz, yalnızca 2024 yılında Apple’ın ABD App Store’undan 10,1 milyar dolardan fazla komisyon geliri elde ettiğini ortaya koydu. Bu rakam, 2020’de 4,76 milyar dolar olarak tahmin edilen gelirin iki kattan fazla arttığına işaret ediyor.
Appfigures verilerine göre, yalnızca ABD’deki geliştiriciler bu yıl Apple’ın ödeme sistemini kullanarak uygulama ve oyunlardan toplamda 33,68 milyar dolar brüt gelir elde etti. Apple, bu gelirin yaklaşık üçte birine denk gelen 10,1 milyar dolarlık kısmını komisyon olarak alırken, geliştiriciler 23,57 milyar dolarını kasalarına koydu.
Gelir Kalemlerinin Ayrıntısı: Oyunlar mı, Uygulamalar mı?
Appfigures, Apple’ın komisyon gelirini detaylandırarak uygulamalar ve oyunlar arasındaki dağılımı da inceledi. Verilere göre Apple, 2024 yılında uygulamalardan yaklaşık 6,28 milyar dolar, oyunlardan ise 3,83 milyar dolar kazanç sağladı. Bu dağılım, uygulama pazarının oyunların önüne geçtiğini gösteriyor; bu da Apple’ın yalnızca eğlence değil, aynı zamanda eğitim, sağlık ve iş dünyası gibi çeşitli alanlardan da önemli gelir akışı sağladığını ortaya koyuyor.
Apple ve Kendi Rakamları Arasındaki Farklılık
Apple’ın resmi açıklamaları ile Appfigures’ın analizi arasında ise dikkate değer bir fark bulunuyor. Apple, Mayıs 2023’te yayımladığı bir raporda App Store’un 2022’de dijital ürün ve hizmetler açısından toplamda 104 milyar dolarlık bir gelir yarattığını belirtmişti. Ancak Appfigures, bu rakamın 2022 için 61,5 milyar dolar, 2024 içinse 91,3 milyar dolar olduğunu öne sürüyor.
Bu tutarsızlık, Apple’ın kullandığı muhasebe metodolojisiyle açıklanabilir. Apple, doğrudan App Store üzerinden gerçekleşmeyen ama App Store’un “kolaylaştırdığı” harcamaları da kendi hanesine yazıyor. Örneğin, kullanıcı bir uygulamaya web üzerinden abone olsa da, içeriğin büyük bölümünü Apple cihazları üzerinden tüketiyorsa, Apple bu harcamanın belli bir oranını App Store’a atfediyor. Bu yaklaşım, Apple’ın App Store’un ekonomik etkisini abarttığı yönündeki eleştirilere de zemin hazırlıyor.
Yargı Kararları ve Rekabet Savaşları
Apple’ın App Store üzerindeki hakimiyetine karşı giderek artan yasal baskılar da şirketin gelirlerini yeniden şekillendirebilir. Epic Games ile yaşanan antitröst davasının ardından mahkeme, Apple’ın geliştiricilere kullanıcıları alternatif ödeme yollarına yönlendirme hakkı tanıması gerektiğine hükmetti. Apple, bu gerekliliği yerine getirmiş gibi görünse de, harici ödemelerden %27 komisyon almaya devam etti. Üstelik bu yönlendirme linklerinin nasıl görüneceği, hangi dillerle sunulacağı gibi detayları da sıkı şekilde denetledi.
Geçtiğimiz hafta, bir yargıç Apple’ın bu uygulamalarıyla 2021 tarihli mahkeme kararını “kasıtlı olarak ihlal ettiğine” karar verdi. Bu gelişme, Apple’ı App Store politikalarını daha esnek hale getirmeye zorladı. Artık geliştiriciler, kullanıcılarını komisyonsuz alternatif ödeme yöntemlerine yönlendirebiliyor. Bu da özellikle Spotify, Amazon Kindle ve Patreon gibi platformlar için yeni bir alan açtı.
Delta adlı küçük ölçekli bir oyun emülatörünün Patreon üzerinden gelir elde etmeye başlaması, değişen ekosistemin ilk göstergelerinden biri olarak öne çıkıyor.
Apple’dan İtiraz: “Telafi Edilemez Ciddi Zarar”
Apple ise bu karara karşı sessiz kalmadı. Şirket, mahkemeye sunduğu itiraz dilekçesinde, getirilen kısıtlamaların “Apple’a yıllık olarak önemli miktarda maliyet çıkaracağı” gerekçesiyle “telafi edilemez ciddi zararlar” doğuracağını savundu. Ayrıca Apple, uygulanan yaptırımların hukuka aykırı olduğu kanıtlanmamış davranışlara dayandığını belirterek, kendisinin geçersiz sayılan bir eyalet yasasına uymadığı için haksız yere cezalandırıldığını öne sürdü.
Bu argüman ise geliştirici topluluk içinde pek yankı bulmadı. Pek çok bağımsız geliştirici ve küçük girişim, Apple’ın komisyon oranlarını yıllar önce düşürmesi gerektiğini savunuyor. Bazıları, bu oranların sadece küçük geliştiricilere değil, tüm ekosisteme zarar verdiğini düşünüyor.
App Store, Gelir Makinesi Olmaktan Çıkacak mı?
Apple’ın App Store üzerinden elde ettiği gelirler, şirketin dijital ekonomi içindeki rolünü açıkça ortaya koyuyor. Ancak bu gelir modeli, hem hukuki hem de rekabet açısından giderek daha fazla sorgulanıyor. App Store’un kontrolünü elinde tutmak için verdiği mücadelenin temelinde yalnızca kâr değil, aynı zamanda platform üzerindeki nüfuzun sürdürülmesi yatıyor.
Önümüzdeki dönemde Apple’ın nasıl bir strateji izleyeceği, sadece kendi bilançosunu değil, aynı zamanda küresel uygulama ekosisteminin geleceğini de etkileyecek. Şirket, ya komisyon modelini ve denetimini esnetecek ya da artan baskılara rağmen mevcut sistemini korumakta ısrarcı olacak. Ancak her iki senaryoda da App Store’un “altın yumurtlayan tavuk” günlerinin yeni sınavlarla karşı karşıya olduğu açık.
